Financiën en controlling
Financiën
De verhouding tussen de taken die gemeente moet uitvoeren en de inkomsten die de gemeente van het Rijk krijgt, staat onder druk. Niet alleen omdat het Rijk minder uitgeeft dan verwacht, maar ook omdat er de afgelopen jaren steeds meer taken op het bord van de gemeente zijn komen te liggen, zonder bijpassende financiële middelen.
De gemeente Midden-Drenthe heeft jarenlang zorgvuldig financieel beleid gevoerd. Daardoor heeft de gemeente een goede reservepositie en konden we investeren in bijvoorbeeld het sociaal domein en de organisatieontwikkeling met incidentele middelen, in de verwachting dat de opbrengsten later zullen volgen.
In de begroting 2020 zijn de structurele middelen reeds meerjarig volledig ingezet. Doordat we zijn blijven investeren, heeft de gemeente ook ingeteerd op de reserves.
Door met name incidentele meevallers zoals de verkoop van vastgoed en een voordeel op legesvergoedingen is er in 2020 sprake van een fors exploitatieresultaat van ruim € 2 miljoen. Op basis van de bestemming rekeningresultaat wordt een deel van dit resultaat gebruikt om de algemene bestemmingsreserve weer aan te vullen.
COVID-19
Vanaf maart 2020 werkt een groot deel van onze medewerkers als gevolg van het coronavirus zoveel mogelijk thuis. Thuiswerken en digitaal vergaderen is inmiddels gemeengoed. Op veel plekken gaat dit heel goed en een belangrijk deel van de werkzaamheden kon gewoon doorgaan. Toch trekt het ook een wissel op de organisatie en moeten we de impact van het nagenoeg volledig thuiswerken niet onderschatten. Voor 2020 geldt dat wij er ons goed doorheen hebben geslagen en zowel qua gezondheid als financiën de consequenties beperkt zijn gebleven.
Het kabinet heeft gemeenten in een aantal tranches gecompenseerd voor nadelen als gevolg van COVID-19. Daarnaast hebben we als gemeente de opdracht gekregen om uitvoering te geven aan een aantal coronaregelingen zoals TOZO en de handhaving van coronamaatregelen door onze BOA'S.
Bij de najaarsnota is de eerste tranche van € 434.000 als voordeel meegenomen, omdat de verwachting bestond dat de kosten als gevolg corona gedekt zouden kunnen worden uit de twee en volgende tranches. Aanvullend op de eerste tranche heeft Midden-Drenthe in 2020 nog € 618.000 compensatie corona ontvangen.
In 2020 is € 225.000 betaald aan 'coronakosten'. Deze kosten bestaan uit kosten voor extra toezicht en handhaving, bijdrages aan dorpshuizen, culturele instellingen en musea, compensatie eigen bijdrage kinderopvang en facilitaire zaken zoals video-apparatuur in de raadszaal, spatschermen, mondkapjes en hygiënemaatregelen.
Naast deze kosten hebben we als gemeente ook te maken met gederfde inkomsten, zoals huur en door te belasten energie sporthallen, kantines en overige accomodaties en entreegelden zwembaden. Doordat in de zomer van 2020 er meer mogelijkheden waren op het gebied van toerisme, is er geen sprake van gederfde inkomsten toeristenbelasting.
Per saldo heeft de gemeente in 2020 minder kosten dan ontvangen compensatie. Een deel van de reeds ontvangen compensatie is ook bedoeld voor kosten die pas in 2021 plaats gaan vinden, zoals kosten voor verkiezingen. Daarom wordt voorgesteld het restant van de coronacompensatie te reserveren voor kosten als gevolg van corona in 2021.